EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) kelimelerinin baş harfi ile isimlendirilen bir terapi yöntemi ve Türkçe açılımı ise göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme adlı bir psikoterapi tekniğidir. Dr Francine Shapiro tarafından geliştirilen EMDR yaklaşımının temel hipotezi işlenmemiş anıların, klinik belirtilerin ve patolojinin temeli olduğudur.
EMDR nasıl işliyor?
Adaptif bilgi işleme modeline göre beynimiz deneyimlediğimiz her şeyini bilgisini işleyerek işlevsel hale getirir. Deneyimlerimizle birlikte kazandığımız bilgiler sayesinde gelecekte bu bilgileri tetikleyici durumlar yaşandığında uygun tepkiler oluşturabiliriz. Bu sistem normal çalışmadığında yeni bilgiler işlenemez, dolasıyla öğrenme gerçekleşmez ve deneyimler sağlıklı bir şekilde anlamlandırılamaz. Bu yüzden işlenmeyen duygular ve beden duyumları yaşandığı gibi kaydedilir ve o anıyı hatırlatan bir durum yaşandığında kişi geçmişteki anının bir kısmını ya da tamamını yeniden yaşıyor gibi etkilenir. EMDR yaklaşımına göre problemli davranışlarımızın altında yatan sebep beynimiz tarafından işlenmemiş anılardır.
Tedavi aşamaları
EMDR tedavisinde 8 aşamalı bir tedavi protokol uygulanır (geçmiş, şimdi, gelecek) olmak üzere;
- Birinci aşama: Danışan geçmişi
- İkinci aşama: Hazırlık
- Üçüncü aşama: Değerlendirme
- Dördüncü aşama: Duyarsızlaştırma
- Beşinci aşama: Yerleştirme
- Altıncı aşama: Beden tarama
- Yedinci aşama: Kapanış
- Sekizinci aşama: Yeniden değerlendirme
EMDR hangi sorunlarda kullanılır:
Travma ve travmaya bağlı bozukluklar, özgüven eksikliği, yas, fobi gibi hastalıklarda etkili bir biçimde kullanılıp ve etkili sonuçlar alınmaktadır.
EMDR tedavisi etkili mi:
EMDR uygulanan danışanlarda travma sonrası stres belirtilerin azaldığı görülmüştür.
Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO) ve Amerikan Psikiyatri Birliği (APA) EMDR’ı travma tedavisinde etkili bir yöntem olarak önermektedir.